Cách đây nhiều thế kỷ, nhận thức về lô hội đã được khám phá là một loại cây có nhiều ứng dụng hữu ích hơn chỉ vẻ đẹp bên ngoài của nó. Theo một bài báo trên trang SAGE Open Medicine, gel và nước ép từ cây lô hội đã trở thành một loại thuốc thảo dược phổ biến, có khả năng điều trị nhiều tình trạng sức khỏe, vấn đề về da và tiêu hóa.
Vậy lô hội là gì? Các tác dụng và ứng dụng của nó như thế nào? Hãy cùng khám phá những thông tin dưới đây.
Lô hội (Aloe vera) là gì?
Lô hội (Aloe vera) là một loại cây đã được biết đến với khả năng chữa bệnh từ hơn 6.000 năm trước. Đây là một loại cây giống xương rồng, thích hợp phát triển ở vùng khí hậu khô và nóng.
Theo Trung tâm quốc gia về y học bổ sung và tích hợp (NCCIH) của Mỹ, từ những ngày đầu tiên, lô hội đã được gọi là “cây bất tử” và được tặng cho các pharaoh Ai Cập như một món quà đặc biệt. Theo thời gian, nghiên cứu cho thấy nhiều khu vực khác trên thế giới đã sử dụng lô hội, bao gồm Ấn Độ, Trung Quốc, Mexico và Bắc Mỹ.
Con người đã lâu đã nhận ra công dụng chữa bệnh của cây lô hội. Qua nhiều năm sử dụng, lô hội còn được biết đến với các tên gọi khác như cây bỏng, hoa huệ của sa mạc hay mật voi. Lô hội đã được sử dụng như một loại thuốc dân gian để điều trị vết thương, rụng tóc, trĩ và các vấn đề về tiêu hóa.
Cây lô hội có hai phần quan trọng với mục đích y học. Đầu tiên là lá của cây, chứa một loại gel lô hội dày bên trong. Gel này thường được sử dụng trên da để điều trị bỏng và các vấn đề da khác. Gel lô hội cũng có thể được bán dưới dạng lỏng hoặc viên nang để uống.
Phần thứ hai mà cây lô hội tạo ra là mủ lô hội, một loại nhựa màu vàng nằm ngay dưới bề mặt ngoài của lá cây. Mủ lô hội có tác dụng làm dịu tiêu chảy và thường được sử dụng dưới dạng uống để điều trị táo bón. Một xu hướng mới trong việc sử dụng lô hội là tạo ra các đồ uống từ cây này, bao gồm nước ép lô hội. Nước ép lô hội thường được kết hợp với nước ép cam quýt để tạo ra hương vị thơm ngon hơn.
Ngày nay, lô hội đã trở thành một ngành công nghiệp phát triển. Nước ép lô hội được sử dụng phổ biến trong mỹ phẩm và các sản phẩm khác như kem dưỡng ẩm, kem cạo râu và kem chống nắng. Ngoài ra, sản phẩm gel lô hội dùng để làm dịu vết cháy nắng cũng dễ dàng tìm thấy tại các cửa hàng thuốc.
Lô hội cũng có sẵn dưới dạng bổ sung, và các sản phẩm này được cho là có lợi cho da và hệ tiêu hóa tương tự như nước ép hoặc gel lô hội tự nhiên.
Lợi ích của Lô hội (Aloe vera) đối với sức khỏe và cơ thể
Gel lô hội không chỉ có công dụng làm dịu vết cháy năng và chữa lành vết thương mà còn có những tác dụng tuyệt vời khác như sau:
Giúp làm giảm ợ nóng
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là một chứng rối loạn tiêu hóa thường dẫn đến ợ nóng. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng thêm 30-80ml gel lô hội vào bữa ăn có thể giảm mức độ nghiêm trọng của GERD. Ngoài ra, gel lô hội cũng có thể làm dịu các vấn đề về tiêu hóa khác.
Giúp chữa lành vết bỏng
Với tính chất làm dịu, mát và giữ ẩm tốt, gel lô hội thường được sử dụng để chữa các vết bỏng. Một nghiên cứu năm 2013 đã so sánh hiệu quả của gel lô hội và kem sulfadiazine bạc 1% trong việc chữa lành vết bỏng bề mặt da. Kết quả cho thấy nhóm sử dụng gel lô hội có kết quả lành vết thương và giảm đau sớm hơn. Điều này cho thấy gel lô hội có tiềm năng trong việc chữa lành vết thương do bỏng.
Chăm sóc răng miệng
Một nghiên cứu năm 2014 đã chỉ ra rằng chiết xuất gel lô hội có thể là một giải pháp an toàn và hiệu quả thay thế cho các loại nước súc miệng có thành phần hóa học. Gel lô hội chứa các thành phần tự nhiên và cung cấp một lượng vitamin C đáng kể, giúp ngăn chặn mảng bám và có tác dụng làm giảm đau nếu bạn bị chảy máu hoặc sưng nướu.
Nước ép lô hội có thể giúp giảm lượng đường trong máu
Theo một nghiên cứu, uống 2 muỗng nước ép lô hội mỗi ngày có thể giúp giảm lượng đường trong máu ở người mắc bệnh tiểu đường loại 2. Điều này đều ngày càng chứng tỏ khả năng của lô hội trong việc trở thành một phương án điều trị bệnh tiểu đường trong tương lai [4].
Tuy nhiên, những người mắc bệnh tiểu đường đang dùng thuốc hạ đường huyết cần thận trọng khi bắt đầu sử dụng gel lô hội. Việc sử dụng song song cả thuốc và nước ép lô hội có thể khiến lượng đường trong máu giảm xuống mức nguy hiểm.
Gel lô hội giúp nhuận tràng hiệu quả
Lô hội được coi là một vị thuốc tự nhiên giúp nhuận tràng hiệu quả. Một nhóm các nhà khoa học Nigeria đã tiến hành nghiên cứu trên chuột và phát hiện rằng lô hội có thể làm giảm táo bón [5]. Tuy nhiên, một nghiên cứu khác của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ đã xem xét về việc sử dụng lô hội và phát hiện sự phát triển của khối u trong ruột già của chuột thí nghiệm [6].
Năm 2002, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã yêu cầu loại bỏ tất cả các sản phẩm nhuận tràng lô hội không kê đơn khỏi thị trường. Do đó, bạn có thể sử dụng lô hội để giảm táo bón, nhưng chỉ nên sử dụng một lượng nhỏ để đảm bảo an toàn.
Nếu bạn mắc bệnh Crohn, viêm đại tràng hoặc bệnh trĩ, bạn không nên sử dụng lô hội; nó có thể gây đau bụng dữ dội và tiêu chảy.
Lô hội giúp cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa
Bổ sung gel lô hội vào khẩu phần ăn có thể mang đến nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa như làm dịu và chữa các bệnh về dạ dày, bao gồm cả hội chứng ruột kích thích (IBS).
Một đánh giá năm 2018 đã xem xét 3 nghiên cứu trên 151 người. Kết quả từ các nghiên cứu cho thấy lô hội giúp cải thiện đáng kể các triệu chứng của IBS so với giả dược. Không có tác dụng phụ nào được báo cáo, tuy nhiên cần thêm nhiều nghiên cứu quy mô lớn hơn để chứng minh tác dụng này của lô hội [7].
Gel lô hội giúp trị mụn
Sử dụng gel lô hội tươi thoa lên mặt có thể giúp làm sạch mụn. Bạn cũng có thể mua các sản phẩm chiết xuất từ lô hội được dùng để trị mụn trứng cá, chẳng hạn như sữa rửa mặt và kem. Các sản phẩm trị mụn làm từ lô hội có thể ít gây kích ứng da hơn so với các phương pháp truyền thống.
Một nghiên cứu nhỏ năm 2014 cho thấy một loại kem kết hợp thuốc trị mụn thông thường với gel lô hội có hiệu quả hơn đáng kể so với thuốc trị mụn đơn thuần hoặc giả dược trong việc điều trị mụn trứng cá nhẹ đến trung bình. Trong nghiên cứu này, những người sử dụng kem kết hợp trên trong 8 tuần có mức độ viêm thấp hơn và ít tổn thương hơn [8].
Tác dụng tiềm năng trong việc chống lại ung thư vú
Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine dựa trên bằng chứng đã xem xét các đặc tính chữa bệnh của emodin trong lô hội – một hợp chất có trong lá của cây này. Các tác giả cho rằng lô hội có tiềm năng trong việc làm chậm sự phát triển của ung thư vú. Tuy nhiên, cần có nhiều nghiên cứu hơn để chứng minh tác dụng tiềm năng này của lô hội [9].
Giúp làm giảm các vết nứt ở hậu môn
Nếu bạn bị nứt hậu môn, việc thoa kem lô hội lên vùng bị ảnh hưởng nhiều lần trong ngày có thể giúp cải thiện tình trạng.
Một nghiên cứu năm 2014 đã phát hiện rằng sử dụng một loại kem chứa nước ép lô hội có hiệu quả trong việc điều trị nứt hậu môn mãn tính. Những người tham gia nghiên cứu đã dùng kem lô hội 3 lần mỗi ngày trong 6 tuần. Kết quả cho thấy những người dùng kem lô hội đã trải qua sự cải thiện rõ rệt, bao gồm giảm đau, ít xuất huyết hơn và chữa lành vết thương. Tuy nhiên, cần thêm nghiên cứu để mở rộng sự hiểu biết về tác dụng này của lô hội [10].
Chữa lành mụn rộp sinh dục
Thoa kem chiết xuất lô hội 0,5% ba lần mỗi ngày có thể giúp chữa lành các đợt bùng phát mụn rộp sinh dục.
Hỗ trợ điều trị bệnh vẩy nến
Thoa kem có chiết xuất lô hội 0,5% trong 4 tuần có thể làm giảm ngứa tại các vùng da bị bệnh vẩy nến. Tuy nhiên, sử dụng gel lô hội tự nhiên dường như không có tác dụng tương tự như khi sử dụng kem chứa lô hội.
Tóm lại, nước ép lô hội có nhiều lợi ích cho sức khỏe như giúp giảm lượng đường trong máu ở người mắc bệnh tiểu đường loại 2, hỗ trợ tiêu hóa, trị mụn, có tiềm năng chống lại ung thư vú, giúp làm giảm các vết nứt ở hậu môn và hỗ trợ điều trị bệnh vẩy nến. Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu để khẳng định các tác dụng này và nên thận trọng khi sử dụng lô hội, đặc biệt là đối với những người đang sử dụng thuốc hạ đường huyết hoặc có các vấn đề sức khỏe cụ thể.
Cách sử dụng Lô hội (Aloe vera)
Cách sử dụng Lô hội (Aloe vera) mang lại nhiều lợi ích và có thể được thực hiện theo các phương pháp khác nhau. Dưới đây là một số cách sử dụng phổ biến của Lô hội:
- Thoa gel lô hội trực tiếp lên da: Bạn có thể sử dụng gel lô hội tươi trực tiếp lên da để chăm sóc và làm dịu các vấn đề da như cháy nắng, mụn trứng cá, nứt nẻ, viêm da, và bị kích ứng. Áp dụng một lượng nhỏ gel lô hội lên vùng da cần điều trị và massage nhẹ nhàng để gel thẩm thấu vào da.
- Sử dụng trong các công thức chăm sóc da: Gel lô hội cũng có thể được sử dụng để làm mặt nạ, toner, kem dưỡng, serum, hay sản phẩm chăm sóc da khác. Bạn có thể tìm các công thức và sản phẩm chứa lô hội đã được phát triển sẵn hoặc tự tạo ra công thức chăm sóc da của riêng mình bằng cách kết hợp gel lô hội với các thành phần khác phù hợp với nhu cầu da của bạn.
- Sử dụng trong thực phẩm và đồ uống: Lô hội có thể được thêm vào thực phẩm, sinh tố và đồ uống để tăng cường giá trị dinh dưỡng và hưởng lợi cho sức khỏe. Bạn có thể tạo nước ép lô hội bằng cách pha 2 muỗng gel lô hội vào 1 cốc nước, sau đó có thể thêm trái cây hoặc rau xanh và sử dụng máy xay sinh tố để trộn đều. Bạn cũng có thể ăn các lát gel lô hội tươi trực tiếp hoặc để trong tủ lạnh và sử dụng trong vài ngày.
- Sử dụng các sản phẩm chứa lô hội: Có sẵn trên thị trường nhiều sản phẩm kem và gel chứa lô hội. Liều lượng của từng sản phẩm có thể khác nhau, ví dụ như kem trị bỏng nhẹ chỉ chứa 0,5% lô hội, trong khi kem dùng cho bệnh vẩy nến có thể chứa đến 70% lô hội. Đối với các sản phẩm bổ sung lô hội uống, không có liều lượng cụ thể được khuyến nghị.
- Thận trọng khi sử dụng lô hội: Nếu bạn muốn sử dụng lô hội để điều trị một vấn đề sức khỏe cụ thể, hãy thảo luận với bác sĩ của bạn trước. Uống nước ép hoặc gel lô hội với liều lượng cao có thể gây nguy hiểm và không được khuyến nghị tự ý sử dụng mà không có sự hướng dẫn từ chuyên gia y tế.
Tác dụng phụ của lô hội cần được lưu ý và hiểu rõ trước khi sử dụng
Tác dụng phụ của lô hội cần được lưu ý và hiểu rõ trước khi sử dụng. Dưới đây là một số thông tin về tác dụng phụ của lô hội:
- Sử dụng gel lô hội bằng đường uống: Gel lô hội có thể an toàn khi sử dụng trong thời gian ngắn và với liều lượng hợp lý. Đều trộn 15ml gel lô hội mỗi ngày là mức liều an toàn, và không nên sử dụng quá 42 ngày. Một loại gel cụ thể (Aloe QDM complex Univera Inc) có thể an toàn với liều khoảng 600mg mỗi ngày, dùng trong tối đa 8 tuần. Tuy nhiên, dùng mủ lô hội hoặc chiết xuất toàn bộ lá lô hội bằng đường uống có thể không an toàn ở bất kỳ liều lượng nào.
- Tác dụng phụ của mủ lô hội: Mủ lô hội có thể không an toàn khi sử dụng bằng đường uống, đặc biệt với liều lượng cao. Có thể gây ra các tác dụng phụ như đau dạ dày và khi sử dụng mủ lô hội lượng lớn trong thời gian dài, có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng về thận và tim. Việc dùng mủ lô hội 1 gam mỗi ngày có thể gây tử vong.
Lưu ý khi sử dụng lô hội:
- Không sử dụng lô hội để bôi lên vết cắt sâu hoặc các vết bỏng nặng.
- Những người dị ứng với hành tây, tỏi và hoa tulip có khả năng cao cũng sẽ dị ứng với lô hội.
- Uống lô hội với liều cao rất nguy hiểm và không nên sử dụng trong thời gian dài.
- Không nên uống lô hội nếu bạn mắc các vấn đề về đường ruột, bệnh tim, bệnh trĩ, các vấn đề về thận, tiểu đường hoặc mất cân bằng điện giải.
- Nếu bạn đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng lô hội. Lô hội có thể tương tác với các loại thuốc như thuốc tiểu đường, thuốc tim, thuốc nhuận tràng, steroid và rễ cam thảo. Sử dụng gel lô hội bằng đường uống cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ của các loại thuốc được sử dụng đồng thời.
- Do thiếu bằng chứng về tính an toàn của lô hội, không nên sử dụng các sản phẩm chứa lô hội bằng đường uống cho trẻ em, phụ nữ mang thai và cho con bú.
Tóm lại, để đảm bảo an toàn và tránh tác dụng phụ không mong muốn, hãy thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng lô hội và tuân thủ các hướng dẫn sử dụng và liều lượng được khuyến nghị.